ΚΟΝΣΤΜΠ -συνέντευξη στην Αγγελική Κρηναία



Συνέντευξη του ΚΟΝΣΤ ΜΠ η οποία παραχωρήθηκε στην Αγγελική Κρηναία στις 16/4/2008 με αφορμή την επικείμενη έκθεση του πρώτου στην Booze Cooperativa. H έκθεση ξεκινά στις 30/4/2008 και θα διαρκέσει μέχρι τις 10/5/2008.

Ε/ Οι απόψεις που κατατίθενται μέσα από το έργο σας για την κοινωνία εύκολα μπορούν να θεωρηθούν παράδοξες. Σίγουρα δε, εκκεντρικές...

Α/ Θα συμφωνήσω ότι είναι εκκεντρικές. Απέχουν από το επίκεντρο μιας μαζικής αποδοχής. Κατ' αυτή την έννοια είναι και παράδοξες. Από την άλλη όμως δεν έχω κανένα λόγο να αποδέχομαι τις κυρίαρχες αντιλήψεις ως νομοτέλειες. Πόσο μάλλον όταν έχει αποδειχτεί ότι οι κυρίαρχες αντιλήψεις υπήρξαν, πάντα, μία πλάνη, αν όχι μία απάτη.

Ε/ Εμφανίζεστε βέβαιος για τις απόψεις σας...

Α/ Ασφαλώς. Σε ένα περιβάλλον όπου βιώνουμε το μαύρο ως άσπρο και αντίστροφα, οποιαδήποτε τοποθέτησή μου θα είναι σε κάθε περίπτωση λιγότερο άστοχη.

Ε/ Δεν θέλω να με παρεξηγήσετε αλλά αυτός ο αφορισμός μπορεί να θεωρηθεί αλαζονικός.

Α/ Μου είναι αδιάφορο. Η Γη δεν είναι επίπεδη, τον Ήλιο δεν τον σέρνει άρμα, οι νύμφες και τα ξωτικά είναι πλάσματα της φαντασίας. Ξέρετε πόσες χιλιάδες χρόνια χρειάστηκαν ώστε να μην είναι βλάσφημες αυτές οι απόψεις αλλά αντίθετα αυτονόητες;
Ακούστε τώρα και αυτά: όλοι θα πεθάνουμε και κανείς δεν θα αναστηθεί ποτέ, η ανθρωπότητα δεν είναι δημιούργημα κανενός θεού, αντίθετα οι θεοί είναι δημιουργήματα της ανθρώπινης φαντασίας, ο πόλεμος είναι φόνοι σε μαζική κλίμακα, το ανθρώπινο είδος δεν αποτελεί τον προορισμό της φύσης και ανά πάσα στιγμή μπορεί να έχει την τύχη του 99,9% των ειδών που εμφανίστηκαν στην Γη: την εξαφάνιση. Ξέρετε πόσες χιλιάδες χρόνια θα χρειαστούν μέχρις ότου αυτές οι απόψεις να θεωρούνται αυτονόητες;

Ε/ Τοποθετείτε τον εαυτό σας χιλιάδες χρόνια μπροστά;

A/ Με κολακεύετε, αλλά μια και το θέτετε έτσι, θα συμφωνήσω ότι ακριβώς αυτό συμβαίνει. Δεν είμαι όμως ο πρώτος ούτε και ο τελευταίος. Απλά τέτοιες τοποθετήσεις απέχουν από το επίκεντρο των κυρίαρχων αντιλήψεων, δεν θεσμοθετούνται στα πλαίσια της παιδείας ή για να το πούμε πιο σωστά αποκρύπτονται, αποσιωπούνται και επανεμφανίζονται μόνο όταν μεμονωμένα άτομα ξαναπιάνουν το νήμα από την αρχή.
Σήμερα διάβασα στην Καθημερινή της Κυριακής ότι η θεωρία της εξέλιξης των ειδών που διατυπώθηκε πριν 150 χρόνια από τον Δαρβίνο δεν διδάσκεται καθόλου στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα (για την ακρίβεια μένει συστηματικά εκτός διδακτικής ύλης) παρά μόνο στο Πανεπιστήμιο και υποθέτω αποκλειστικά στον κλάδο της Βιολογίας.
Είμαστε ό,τι μαθαίνουμε, και το αποτέλεσμα είναι ένα σακί γεμάτο βλακεία, ψέματα και μίσος.
Όλα τα τεχνολογικά επιτεύγματα για τα οποία υπερηφανευόμαστε δεν άλλαξαν ούτε για μια στιγμή την αναλογία μεταξύ ευμάρειας και αθλιότητας. Η προσπάθεια για υπεροχή και κυριαρχία είναι σταθερά η μόνη διαχρονική αξία για την ανθρωπότητα, και αυτό είτε με χρήση ροπάλου, είτε ξίφους, είτε διηπειρωτικών πυραύλων. Η ανθρωπότητα από την στιγμή που κυριάρχησε στην φύση παραμένει επί της ουσίας στάσιμη.

Ε/ Αυτό κι αν είναι ανήκουστο. Να πάρουμε όμως μία ανάσα και να επανέλθουμε στο έργο σας. Γιατί το ονομάσατε Τυπογραφικό Λάθος;

A/ Mπορώ να γίνω και πιο κουραστικός... (γέλια) Ο τίτλος τοποθετεί όλα τα καίρια θέματα που διαπραγματεύεται το έργο στο πλαίσιο μιας φάρσας. Ό,τι θα διαβάσετε και θα ακούσετε εμφανίζεται να προήλθε από μια σειρά τυπογραφικών λαθών τα οποία παρείσφρησαν στον κόσμο των media καταλαμβάνοντας τελικά πραγματικό δημοσιογραφικό χώρο. Όπως απολογητικά εξομολογείται ο «εκδότης» αντί για τον «δαίμονα του τυπογραφείου» υπήρξε παρέμβαση του «δαίμονα της συλλογικής συνείδησης».

Ε/ Εσείς μιλάτε για δαίμονες;

Α/ Στα παραμύθια, μπορώ να σας πω για κάθε είδους δαίμονες. Μην μπερδεύουμε όμως τα παραμύθια με την πραγματικότητα.

E/ Συζητάμε πολύ για τις απόψεις σας, αλλά εν τέλει ποιες είναι οι αισθητικές αξίες του έργου σας;

Α/ Πρέπει να καταλάβετε ότι το έργο μου είναι οι απόψεις μου. Το ίδιο το γεγονός της έκθεσης στην Booze Cooperativa στις 30 Απριλίου, αλλά και ό,τι προηγήθηκε ή θα ακολουθήσει είναι η διαφήμιση των απόψεών μου.
Κατ' αρχήν λοιπόν σας προτείνω να επικεντρωθείτε στο φεγγάρι και όχι στο δάχτυλο που το δείχνει. Αν όμως έτσι γίνομαι πολύ απαιτητικός, κι εσείς δεν θέλετε να ξέρετε τίποτε περισσότερο από το δάχτυλο, σας υπόσχομαι ότι από μόνο του θα είναι συναρπαστικό.
Τηλεοπτικοί παρουσιαστές όπως δεν τους έχετε ξαναδεί, αστέρες του θεάματος σε ρόλο οδοκαθαριστών και, μαζί, βιομηχανίες όπλων, πολιτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι, ιερωμένοι, επαναστάτες, κομμουνιστές, δημοσιογράφοι, εκδότες και η Ακαδημία Αθηνών.
Όλοι αυτοί μαζί συνθέτουν μια παράδοξη μιντιακή μυσταγωγία που θα κατακλύσει τις αισθήσεις σας.

Ε/ Μου λέτε δηλαδή ότι μας παρουσιάζετε μια διαφήμιση για τέχνη;
A/ Mα η διαφήμιση είναι τέχνη. Η τέχνη είναι και τώρα όπως και πάντα ένα συλλογικό κτήμα της κοινωνίας. Το γεγονός ότι κάποιοι, ελάχιστοι, καταναλώνουν τέχνη σε γκαλερί και μουσεία δεν ανατρέπει το γεγονός ότι η κυρίαρχη αισθητική καθορίζεται και διαμορφώνεται στους δρόμους. Η σύγχρονη Αφροδίτη της Μήλου σας κοιτάζει λάγνα από την γιγαντοαφίσσα την ώρα που οδηγείτε. Ο σύγχρονος Ερμής του Πραξιτέλη, σας γοητεύει στριμωγμένος μέσα στο πλέξιγκλας του Μετρό. Ο σύγχρονος Πραξιτέλης εργάζεται σε μεγάλη διαφημιστική. Η διαφήμιση χρησιμοποιεί και μπορεί να αμοίβει για αυτό τους ικανότερους καλλιτέχνες.

Ε/ Η διαφήμιση όμως έχει ως κίνητρο την πώληση προϊόντων. Πώς μπορείτε να ονομάζετε τις πωλήσεις τέχνη;

Α/ Η διαφήμιση ως κυρίαρχη σύγχρονη τέχνη δεν κάνει τίποτα διαφορετικό από ότι έκανε η τέχνη ανέκαθεν. Εκφράζει και προσπαθεί να δώσει σχήμα στα ιδεώδη της εποχής της. Συχνά δε, προσπαθεί να επιβάλλει ιδεώδη. Η τέχνη της προπαγάνδας. Η διαφήμιση είναι κατεξοχήν μία τέτοια τέχνη. Αλλά μην παίζουμε με τις λέξεις, κάθε τέχνη είναι προπαγάνδα. Κοινωνεί, διδάσκει, θέλοντας και μη, ατομικές ή συλλογικές τοποθετήσεις σε επίπεδο αισθητικής και ηθικής.

Ε/ Αν υποθέσουμε ότι συμφωνούμε σε αυτό, ποιά είναι τα ιδεώδη που κοινωνεί η διαφήμιση;

A/ Το κέρδος, την δύναμη, την κυριαρχία, την επιβολή, τον πλούτο, την σχηματοποιημένη σεξουαλικότητα, μαζί όμως, και τον φόβο, την ανασφάλεια, τις ενοχές. Έτσι αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξή μας και αυτή την κατεύθυνση επιλέγουμε να δίνουμε στην κοινωνία μας. Είναι στενάχωρο αλλά αυτή είναι η πραγματικότητά μας. Μέχρι εκεί φτάνει ο ζωικός νους μας.

Ε/ Και τα ιδεώδη που διαφημίζει το έργο σας;

A/ Φαίνονται μέσα από τις τοποθετήσεις που παρουσιάζονται στο έργο. Μερικές έννοιες που εμπεριέχονται είναι η αξιοπρέπεια, η συνύπαρξη, η αμοιβαιότητα, ο σεβασμός, η κατανόηση, η αγάπη.

Ε/ Εν τέλει, είστε ένας ουτοπιστής;

A/ Τα πάντα γύρω μας είναι μια ουτοπία. Η ζωή στο σύνολό της και ο καθένας από εμάς είναι μια ουτοπία. Συγκυρίες πέρα από κάθε πρόβλεψη και σχεδιασμό, σπόροι που θέριεψαν στις πιο αντίξοες συνθήκες. Η ύλη, ο Ήλιος, η ζωή, εγώ, εσύ, όλοι είμαστε μια ουτοπία. Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει την ουτοπία που θα ακολουθήσει, πόσο μάλλον να την κατευθύνει. Όμοια με εμένα έτσι και κάθε σκέψη μου είναι μια ουτοπία, σπορά και λίπασμα για τις ουτοπίες του μέλλοντος.

Ε/ Σας ευχαριστώ πολύ. Καλή επιτυχία.

Α/ Εγώ σας ευχαριστώ.